माझी शब्दचित्रे

दृश्यकलेतील स्थित्यंतर आणि प्रयोग चित्र: श्रीराम हसबनीस माणसाच्या आयुष्यात स्थित्यंतर अटळ आहे. पिढ्यांमागून पिढ्या येतात. प्रत्येक पिढी या स्थित्यंतराचा एक भाग असते. जीवनावश्यक गोष्टींबरोबरच कला, साहित्य, संगीत अशा प्रांतातही ही स्थित्यंतरं आजवर होत आली आहेत आणि आजही सुरू आहेत. हे बदल घडण्यास भवताल, गरज आणि नवोन्मेषाचा ऊर्मी सहाय्यभूत ठरते. काही बदल नकळत होतात तर काही बदलांना संघर्षातून जावे लागते. अनेक पिढ्यांच्या कष्टांनंतर काही बदल समाजात रुजतात, ग्राह्य धरले जातात. सतीची चाल, स्पृश्यास्पृश्य, बालविवाह अशा टाकाऊ गोष्टी समाजातून हद्दपार व्हायला बराच संघर्ष झाला. तसाच संघर्ष स्त्रीशिक्षणादि विधायक गोष्टी स्वीकारण्यासाठीही झाला. कला प्रांतातही स्थित्यंतरे झाली आहेत, होत आहेत. परंतु इतर बदलांच्या मानाने हे बदल धीम्या गतीने होताना दिसतात. कारण बदल पचनी पडण्यासाठीची समाजाची मानसिकता एकाएकी बदलत नाही. त्याला विविधांगी आणि भिन्न अभिरुची बाळगणारा समाजही कारणीभूत असतो. असो. तूर्त आपण दृश्यकलेतील स्थित्यंतरांबद्दल विचार करूया. गरज ही शोधाची जननी हे लहानपणी पाठ्य पुस्तकात वाचलेलं वाक्य आजही पडत...